تست بررسی ژنوتیپ DPD؛ درمان با داروی 5-FU

نام اختصاری آزمایش: نام اختصاری و علمی تست بررسی ژنوتیپ DPD؛ درمان با داروی 5-FU، DPYD است.

اطلاعات تکمیلی درباره آزمایش بررسی ژنوتیپ DPD؛ درمان با داروی 5-FU:

آنالوگ پیریمیدین 5-فلئورواوراسیل (5-FU)، با نام های تجاری Adrucilreg;، Efudexreg;، Caracreg;، Fluoroplexreg; و Fluorouracilreg;، بطور گسترده ای در درمان سرطان هایی نظیر سرطان کولورکتال، سینه، سر/گردن، رحم و پوست مورد استفاده قرار می گیرد. بیش از ۸۰٪ از5-FU مصرفی سریعا در کبد سم زدایی می شود که این عمل خود از طریق مسیرهای متابولیکی متعددی شامل دهیدروپیریمیدین دهیدروژناز (DPD) (به عنوان آنزیم اولیه) انجام می شود. افرادی که فعالیت DPD کمی دارند (درحدود ۳ تا ۵٪ از بیماران) نمی توانند کاملا 5-FU را غیرفعال سازند و دچار مسمومیت های حاد تا کشنده دستگاه گردش خون، دستگاه گوارش و سیستم عصبی می شوند. در اکثر افراد، جهش Grarr;A در ناحیه برشی اینترون ۱۴ (IVS14+1 G-A) ژن DPYD که بیان کننده آنزیم DPD می باشد، مسئول ایجاد این اختلال است. آلل جهش یافته (DPYD*2A) به علت از دست دادن اگزون ۱۴ آنزیم ناقصی تولید می کند. علاوه بر 5-FU، داروی fluoropyrimidine capecitabine با نام تجاری Xeloda نیز در بیماران مبتلا به نقص آنزیمی DPD تحت درمان با این دارو مسمومیت های شدید تا کشنده ایجاد می کند. توصیه می گردد که غربالگری IVS14+1 G-A برای کلیه بیمارانی که قرار است تحت درمان با داروی 5-FU قرار گیرند، بصورت روتین قبل از شروع درمان با این دارو صورت گیرد. در صورت وجود این آلل بصورت هتروزیگوت درمان به دوزهای پایین دارو محدود گردد و برای افراد هموزیگوت داروی دیگری غیر از 5-FU تجویز گردد. نمونه DNA به روش نمک اشباع از خون وریدی گرفته می شود، DNA ژنومی استخراج شده وتوالی ژن DPYD با روش Reverse-hybridization StripAssay مورد بررسی قرار می گیرد. نتیجه تست بصورت مثبت (وجود یک جهش) یا منفی (عدم وجود جهش) گزارش می شود و بیماران مثبت به دو دسته هتروزیگوت و هموزیگوت تقسیم می شوند.

علت انجام تست بررسی ژنوتیپ DPD؛ درمان با داروی 5-FU:

شناسایی افرادی که در معرض خطر مسمومیت با 5Fu قرار دارند.

روش آزمایشگاهی بررسی ژنوتیپ DPD؛ درمان با داروی 5-FU:

DNA sequencingیاReal-time PCR

نمونه گیری تست: نوع نمونه گیری آزمایش بررسی ژنوتیپ DPD؛ درمان با داروی 5-FU، به صورت خون است.