نقش ژنتیک در خودکشی

به گزارش واحد ژنتیک پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، مرگ بر اثر خودکشی مسئول بیش از 700000 مرگ در هر سال است. با وجود برنامه های حمایتی سازمان بهداشت جهانی، در جهان مرگ بر اثر خودکشی در رتبه بندی چهارمین علت مرگ در بین نوجوانان و جوانان قرار می گیرد. در بعضی از بیماری های اعصاب و روان ریسک خودکشی بیشتر از اختلالات دیگر هست.

عملکرد ژن در مغز

ژن SKA2 مسئول تنظیم پاسخ مغز به استرس و آزاد کردن هورمون استرس کورتیزول است. کوتیزول، هورمونی است که به مغز برای پاسخ دادن به استرس و شرایط خطرناک کمک می کند.با پایان استرس، انتشار هورمون کورتیزول توسط ژن SKA2 متوقف می شود، اما ژن جهش یافته نمی تواند احساسات منفی را مهارکند. مطالعه صورت گرفته بر روی 325 نفر نشان می دهد که با انجام آزمایش خون، امکان شناسایی افراد با افکار خودکشی یا در معرض اقدام به خودکشی با دقت 80 درصد فراهم می شود. به نقل از مدیکال اکسپرس، نتایج بررسی ها نشان می دهد که شناسایی ژن های خاص ممکن است به درمان های جدید برای افرادی که از این موضوع رنج می برند منجر شود.

نتیجه مطالعات

نتایج مطالعات گذشته نشان می دهد که عوامل خودکشی در خانواده، مستقل از اثرات محیطی هستند. همچنین جهش ژنی یا نقص های ژنتیکی می تواند تمایل به خود کشی را افزایش دهد. بررسی هایی که انجام شده حاکی از آن است که تغییر درکارکرد برخی از ژن ها در بروز خود کشی مؤثر بوده است .

بررسی روی DNA بیمارانی که به افسردگی مبتلا بوده اند و قصد خودکشی داشته اند و مقایسه ی آن با DNA افراد سالم، نشان داده است که جهش دست کم دو ژن، کارکرد یاخته های عصبی را مختل می کند و میل به خود کشی را در آن افراد ایجاد می نماید. بررسی های دانشمندان اروپایی نیز برای یافتن اثر تغییرات ژنی در اقدام به خودکشی، نتایج مشابهی داشته است. سروتونین در مغز افراد افسرده ای که خود کشی می کنند با مقدار سروتونین افراد سالم تفاوت معناداری دارد. بررسی ها نشان می دهد که با استرس و یا حملات عصبی ناشی از رخدادهای غم انگیز و خبرهای ناگوار در زندگی، میزان سروتونین مغز کاهش می یابد .

فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز پروتئینی است از خانواده ی نوروتروفین که در رشد و تکثیر و بقاء و مرگ یاخته های نورونی و غیر نورونی مؤثر هستند . این پروتئین که به وسیله ی ژن BDNF کد می شود، سبب رشد و توسعه ی سیستم عصبی مرکزی و محیطی می گردد. نوروتروفین ها، در سیستم عصبی نقش دارند. ژن تولید کننده ی فاکتور نورون زایی مشتق شده از مغز، روی کروموزوم۱۱ انسان (11p15.5-p11.2) قرار دارد و پایین بودن سطح آن، هم به طور مستقیم و هم غیر مستقیم، ازطریق نقش خود در افسردگی شدید، اسکیزوفرنی و اختلال دو قطبی، اختلال وسواسی اجباری و برخی از اختلال های دیگر با خودکشی ارتباط دارد. پژوهش هایی که پس از مرگ روی بافت کسانی که خودکشی کرده اند انجام شده است نشان می دهد که اگر چه هنوز نمی توان با قاطعیت سهم BDNF را در خود کشی مشخص نمود اما کاهش سطح آن در PEC و هیپوکامپ افرادی که خود کشی کرده اند و سابقه ی افسردگی ماژور داشته اند، بحث انگیز است.