بررسی ایده جدید میکروبیوم مغز و اثر آن در بیماری های مغزی

به گزارش روابط پایگاه اطلاع رسانی علوم آزمایشگاهی ایران، تحقیقات اخیر نشان می دهد که مغز ممکن است میزبان میکروبیوم خود باشد و این باور قدیمی را که اندامی استریل است به چالش می کشد. مطالعات، مواد ژنتیکی باکتریایی و قارچی را در بافت های مغز، به ویژه در افراد مبتلا به آلزایمر، پیدا کرده اند.

میکروبیوم مغز می تواند با بیماری ها مرتبط باشد و راه های درمانی جدید بالقوه ای را ارائه دهد. با این حال، چیزهای زیادی در مورد چگونگی ورود میکروب ها و تأثیر آن بر مغز ناشناخته باقی مانده است.

این ایده که مغز یک میکروبیوم دارد اولین بار در سال 2013 مطرح شد، اما توجه زیادی به آن جلب نشد. این بیشتر به دلیل این باور قدیمی است که مغز یک اندام استریل است که از بقیه بدن و عوامل مضری که در خون ما در گردش هستند محافظت می شود.

همچنین تأیید وجود میکروب ها دشوار است. تکنیک های مورد استفاده بر تجزیه و تحلیل مواد ژنتیکی خارجی تکیه می کنند که می تواند غیرقابل اعتماد باشد زیرا این قطعات DNA می توانند نتیجه آلودگی باشند.

در مغزهای سالم، به اصطلاح )سد خونی مغزی( از مغز در برابر خون و هر گونه مواد مضر حل شده در آن محافظت می کند. اما در دوران پیری و در بیماری های عصبی مانند آلزایمر، این سد محافظ نشت می کند و خون و مواد مضر وارد مغز می شود.

این می تواند باعث بیماری شود و آسیبی که قبلاً رخ داده است را بدتر کند. به طور مشابه، سیستم ایمنی بدن نیز با افزایش سن کمتر می شود. این همچنین می تواند به حضور میکروارگانیسم هایی در سراسر بدن کمک کند که ممکن است توسط سلول های ایمنی در افراد جوان تر از بین رفته باشند.

مطالعه سال 2013 که قبلا ذکر شد، بررسی کرد که آیا میکروب ها می توانند به مغز افراد مبتلا به HIV/AIDS حمله کنند. آنها بافت مغز افراد مبتلا به HIV/AIDS را با بافت مغز افراد بدون HIV/AIDS مقایسه کردند.

با کمال تعجب، آنها مواد ژنتیکی غیر انسانی را پیدا کردند که به وجود بیش از 173 نوع باکتری و فاژ (ویروس هایی که باکتری ها را آلوده می کنند) در مغزهایی که مورد مطالعه قرار دادند اشاره کرد.

تمام نمونه های مغزی آزمایش شده، از بیماران مبتلا به اختلالات مغزی مختلف، نه فقط افراد مبتلا به HIV/AIDS، گرفته شده اند، به نظر می رسد که دارای مواد ژنتیکی باکتریایی هستند.

گروهی از محققان دانشگاه ادینبورگ مغز افراد مبتلا به آلزایمر را با مغزهای سالم مقایسه کردند. مغز افراد مبتلا به آلزایمر نسبت به افراد سالم دارای باکتری و قارچ بیشتری است. اما آنها چندین گونه از قارچ ها، باکتری ها و سایر میکروارگانیسم ها را در مغزهای سالم پیدا کردند.

میکروبیوم مغز انسان زیر مجموعه ای (حدود 20٪) از میکروبیوم روده است. اگرچه باکتری های بیشتری در مغز افراد مبتلا به آلزایمر یافت شد، اما محققان نتوانستند الگویی از باکتری های خاصی را که فقط در مغزهای بیمار یافت می شوند، بیابند.

ما هنوز ایده روشنی در مورد چگونگی ورود میکروارگانیسم ها به مغز نداریم.

یک نظریه پیشنهاد می کند که بیماری های دهان، مانند بیماری لثه یا پوسیدگی دندان، باعث آسیب بافتی می شوند که سپس به باکتری هایی که معمولاً در دهان یافت می شوند اجازه می دهند از طریق سیستم عصبی به مغز بروند.

جالب توجه است که باکتری های دهان قادر به تولید پروتئین های آمیلوئید هستند. این پروتئین در عملکرد طبیعی مغز مهم است اما توده های غیر طبیعی آن در افراد مبتلا به آلزایمر یافت می شود. از این رو، باکتری های دهان ممکن است به مغز حمله کنند و باعث بیماری شوند.

میکروبیوم مغز یک ایده جدید و فریبنده است. با پیشرفت هایی که در تکنیک های مولکولی دیده می شود، مانند فناوری جدید توالی یابی که به ما در درک کد ژنتیکی میکروارگانیسم ها کمک می کند، میکروب های بیشتری در سراسر بدن کشف خواهند شد.

به نظر می رسد که مشابه میکروبیوم روده، اختلال در تعادل ریز موجود در آن میکروب ها می تواند منجر به بیماری شود. با این وجود، این کشف راه را به روی گزینه های درمانی بالقوه جدیدی برای بیماری های مغزی مانند آلزایمر باز می کند.

با این حال، چندین سوال باقی می ماند. میکروبیوم روده در بین افراد متفاوت است و میکروبیوم مغز نیز ممکن است متفاوت باشد. هنوز نقشه کاملی از اینکه میکروب ها در یک مغز سالم زندگی می کنند تهیه نشده است. و ما نمی دانیم در ابتدا چه میکروارگانیسم هایی در مغز ما زندگی می کنند و چگونه می توانند وارد مغز شوند.